Projekt RCIN (2011-2014)

Jesienią 2010 roku Biblioteka Nenckiego przystąpiła do Konsorcjum „Repozytorium Cyfrowe Instytutów Naukowych” (RCIN) zrzeszającego piętnaście Instytutów Polskiej Akademii Nauk i jeden Instytut branżowy.

Projekt RCIN był realizowany dzięki dofinansowaniu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka; Oś priorytetowa 2: Inwestycje związane z rozwojem infrastruktury informatycznej nauki; Poddziałanie 2.3.2; Projekty w zakresie rozwoju zasobów informacyjnych nauki w postaci cyfrowej.

Liderem projektu „Repozytorium Cyfrowe Instytutów Naukowych” było Muzeum i Instytut Zoologii PAN w Warszawie.

Projekt Repozytorium obejmował nie tylko digitalizację zasobów archiwalnych i bibliotecznych szesnastu wiodących instytutów naukowych, ale też stworzenie infrastruktury informatycznej umożliwiającej przechowywanie, przetwarzanie i udostępnianie tych zasobów oraz zarządzanie nimi. Materiały przeznaczone do digitalizacji – publikacje naukowe, dokumentacje badań oraz dorobek stanowiący piśmiennicze dziedzictwo kulturowe i naukowe, były sukcesywnie wybierane, skanowane, opracowywane i publikowane na platformie RCIN.

Repozytorium pozwalało nie tylko udostępnić szerokim kręgom odbiorców dorobek naukowy polskich placówek naukowych, ale pomogło też popularyzować publikacje cyfrowe w polskim społeczeństwie, ułatwiło dostęp do wiedzy w środowisku edukacyjnym i naukowym oraz zabezpieczyło dla przyszłych pokoleń te materiały, których stan zachowania był zły oraz te, które niekiedy zachowane są jedynie w pojedynczych egzemplarzach.

Realizacja projektu

Projekt był realizowany w latach 2011-2013. Cyfrowe zbiory Repozytorium stały się częścią polskiej Federacji Bibliotek Cyfrowych i Europejskiej Biblioteki Cyfrowej EUROPEANA.

Wartość Projektu POIG.02.03.02-00-043/10 opiewała na kwotę 36.347.949,15 zł, z tego udział IBD PAN wynosił 2.269.560 zł. Projekt RCIN był realizowany w Instytucie Nenckiego od stycznia 2011 do marca 2014 r. Kolekcja Instytutu obejmowała rękopisy, stare druki, druki zwarte z XIX i pierwszej połowy XX wieku oraz czasopisma z XIX i XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem publikacji pracowników Instytutu.

Szczegółowe zadania Projektu RCIN:

• konsolidacja i modernizacja infrastruktury naukowo-badawczej i informatycznej jednostek naukowych tworzących Konsorcjum,
• powiększenie cyfrowych zasobów Internetu o dorobek naukowy Instytutów będących członkami Konsorcjum,
• zabezpieczenie dla przyszłych pokoleń i jednocześnie udostępnienie cennych zbiorów bibliotek i archiwów Instytutów Konsorcjum,
• upowszechnienie wyników badań prowadzonych w Instytutach Konsorcjum, co pozwoli na wzrost cytowalności powstających na ich podstawie publikacji,
• popularyzacja publikacji cyfrowych w społeczeństwie polskim i powiększenie grona ich odbiorców,
• wsparcie edukacji poprzez udostępnianie treści zarezerwowanych dotychczas dla wąskich grup badaczy i specjalistów oraz poprzez promowanie wyszukiwania literatury naukowej przez Internet,
• promocja polskiej nauki, historii, kultury i walorów środowiska przyrodniczego oraz polskiego dziedzictwa piśmienniczego w świecie poprzez obecność zasobów RCIN w europejskiej bibliotece cyfrowej Europeana.

Po trzech latach realizacji Projektu RCIN, rezultatem miał być dostęp do co najmniej 25.455 metadanych pozycji, wraz z plikami publikacji, na które złoży się ok. 13.238.500 skanów stron wydawnictw papierowych, rękopisów, kart kartotek i klatek mikrofilmów, 18.880 godzin nagrań oraz 800 kaset. Będą to publikacje Instytutów Konsorcjum, dokumentacja badań oraz pozycje zaliczone do Narodowego Zasobu Bibliotecznego.

Uczestnicy Projektu RCIN:

• Muzeum i Instytut Zoologii PAN (lider Konsorcjum)
• Instytut Archeologii i Etnologii PAN
• Instytut Badań Literackich PAN
• Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN
• Instytut Biologii Ssaków PAN
• Instytut Chemii Fizycznej PAN
• Instytut Chemii Organicznej PAN
• Instytut Filozofii i Socjologii PAN
• Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN
• Instytut Historii PAN
• Instytut Języka Polskiego PAN
• Instytut Matematyczny PAN
• Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN
• Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN
• Instytut Slawistyki PAN
• Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych

---

Pracownia skanowania

• 

• 

Tworzenie publikacji cyfrowych jest procesem, na który składa się szereg czynności.

1. Typowanie publikacji (wybór), które mają zostać umieszczone w RCIN, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa autorskiego, stanu publikacji, obecności publikacji w innych bibliotekach cyfrowych, możliwości technicznych).
2. Katalogowanie i tworzenie publikacji planowanych (katalogowanie odbywa się w systemie Horizon a następnie opisy importowane są na platformę dLibra, gdzie tworzone są publikacje planowane).
3. Skanowanie (na skanerach dziełowych i kołyskowych w pracowniach RCIN w MiIZ PAN i Instytucie Archeologii i Etnologii PAN lub na skanerze Canon w Bibliotece IBD PAN).
4. Kontrola i obróbka plików (prostowanie, wyrównywanie poziomów, obróbka kolorystyczna, przycinanie do pożądanego wymiaru).
5. Przygotowanie wersji prezentacyjnej w plikach pdf (rozpoznawanie tekstu, korekta rozpoznawania tekstu, dodawanie łączy, spisów treści, etc.).
6. Dodanie do biblioteki cyfrowej i archiwizacja na serwerze.

---

Promocja

• Projekt RCIN był promowany poprzez tablicę informacyjną oraz reklamę na tzw. roll-up, które były eksponowane na terenie Instytutu Nenckiego.
• Umieszczono stosowną reklamę w internecie, na stronie Biblioteki i stronie Instytutu Nenckiego (obydwie strony zostały już zastąpione nowymi witrynami)
• Opublikowano reklamy w czasopismach naukowych: w Acta Neurobiologiae Experimentalis i w Postępach Biochemii.
• Przygotowano również druki, foldery, ulotki oraz upominki reklamowe.